Groene coalitie mist ambitie
Groningen stelde een aantal jaar geleden de ambitie om in 2035 CO2-neutraal te zijn. Klinkt als een mooi toekomstplaatje. Toch is er, als deze plannen werkelijkheid worden, nog meer dan 50% energie van buiten de gemeente nodig. Wat zegt CO2- neutraal dan eigenlijk? Zijn de plannen van de gemeente wel echt ambitieus en is er een betere route denkbaar?
In 2018 werd de routekaart richting CO2-neutraal vastgesteld. Binnenkort wordt die routekaart door de gemeenteraad opnieuw tegen het licht gehouden, “herijkt” in jargon. In de routekaart worden de ambities voor windenergie, zonne-energie en besparingen gecombineerd. Daar komt het volgende beeld uit voor 2035.
Links zie je de hoe je de CO2-uitstoot van 2015 wordt afgebouwd naar nul uitstoot. Dus 28% opwek door bijv. zonnepanelen en windenergie, 41% import van (duurzame) energie van buiten de gemeente en 31% besparingen. Rechts zie je dan het eindplaatje in 2035, daarin komt 46% van de energie van binnen de gemeentegrenzen (zonne- en windenergie, restwarmte van bijv. datacentra etc.) en 54% importeren we (groot deel elektriciteit, ook bijv. restwarmte of biogas).
Ja, je ziet het goed. Ondanks dat het college zegt dat de gemeente Groningen in 2035 CO2- neutraal is, komt nog 54% van de energie van buiten de gemeentegrenzen. Het grootste gedeelte hiervan zal elektriciteit zijn. Waarborgen dat die elektriciteit CO2-neutraal is opgewekt kan niemand, en werken met groene certificaten is een grote greenwashing grap.1 Waarom de term CO2-neutraal dan wel wordt gebruikt is mij een raadsel. Echter, hier zou de discussie niet over moeten gaan. De vraag is: doet Groningen genoeg en pakt zij haar verantwoordelijkheid?
Oké, eerst vergelijken. Dat is moeilijk, want vind maar eens een gemeente met vergelijkbaar zoveel inwoners, veel oppervlak en weinig tot geen zware industrie. Sowieso appels met peren vergelijken dus, maar toch. We vergelijken Eindhoven, Amsterdam en Leeuwarden met Groningen. Eindhoven wil in 2050 energieneutraal zijn, vijftien jaar later dus.2 Naast dat ze hier dus nog 27 jaar over gaan doen, blijkt sowieso weinig urgentie uit de plannen uit Eindhoven. Zo is in 2021 is pas een verkenning voor windenergie aangekondigd, maar resultaten zijn (nog) niet te vinden. Voor zonne-energie staat er nu 20 megawatt (MW) op land op de planning (Groningen 450 MW). Net niks dus. Dan Amsterdam, heeft ook als plan CO2-neutraal te zijn in 2050, wekt in 2030 maar 550 MW zonne-energie op (Groningen 950 MW) en 50 MW wind (Groningen 36 MW). Tot slot nog de gemeente Leeuwarden, die gekke Friezen zijn helemaal gênant bezig, aangezien er niks te vinden is over hoe men daar CO2- neutraal wil worden. Al kan dat ook komen door de pannekoeken in de Provinciale Staten van Friesland – die willen geen wind én geen grote zonneweides3 – leg dat maar eens uit aan je kleinkinderen. Appels met peren vergelijken, maar Groningen doet gemiddeld gezien best veel.
Dan een andere manier van ernaar kijken. Kan het meer? Gezien de razendsnelle opwarming van de aarde geen vreemde manier om ernaar te kijken, de gemeente Groningen heeft niet voor niks de noodtoestand uitgeroepen in 20214. Het antwoord op de bovengenoemde vraag is ja. Extra windenergie of meer besparen is helaas lastig. Windturbines kunnen op veel plekken niet i.v.m. Groningen Airport Eelde, daar is de 36 MW al een uitdaging. Voor meer besparen ben je, kort door de bocht, afhankelijk van het Rijk. Maar meer zonne-ambitie kan wel, zeker op een termijn van tien jaar. Dat zit hem vooral in meer grond aanwijzen en (laten) ontwikkelen. Al met al, binnen de grenzen van de redelijkheid kan de ambitie dus wel omhoog.
Concluderend: de wereld staat in de fik.5 Dan kan je naar je buren kijken of ze wel aan het blussen zijn, of je kan al het water pakken wat je om je heen kan vinden. De lezer mag kiezen wat hij of zij wil, maar Student & Stad kiest voor het tweede. Na hierover zeuren in de eerste vergadering gaat de wethouder dit uitwerken (winst!). De volgende stap is kiezen voor echt opschieten, echte ambitie, echt verantwoordelijkheid nemen.
Disclaimer: ja, veel plannen staan nog op losse schroeven en het is ook belangrijk dat we er voor zorgen dat die worden uitgevoerd en geen vertraging oplopen. En ja, ‘zon op daken en wind op zee dan’, dat ook, alles ook, bedankt voor je whataboutism, ENT ENT zou onze barbecuende premier zeggen.